DeepSeek is de nieuwe ster aan het AI-firmament. Gratis, razendsnel en volgens velen beter dan ChatGPT. Logisch dat iedereen enthousiast is.
Als schrijfcoach werd ik direct nieuwsgierig. Niet alleen omdat het gratis is, maar vooral omdat ik dagelijks met Claude 3.5 Sonnet schrijf, het taalmodel dat veel schrijvers prijzen om de taalvaardigheid. Ik wil weten of DeepSeek een net zo goede schrijfassistent is. Of misschien wel beter dan Claude.
Tijd voor een test dus. En de resultaten? Die waren ontnuchterend.
Inhoud
De test
Mijn test (uitgevoerd op 29 januari 2025) was simpel. Ik vroeg DeepSeek een concept-blog te schrijven over de meest voorkomende fouten bij het schrijven met AI. Inclusief mijn gebruikelijke schrijfstijl-instructies: persoonlijk, praktisch en met concrete voorbeelden uit de zorg.
Het eerste wat opviel? DeepSeek denkt ‘hardop’ in het Engels. Ook in de tool die ik gebruik (Lex.Page) werd dat direct duidelijk toen ik het denkproces te zien kreeg. En dat was best grappig:
Thinking:
Alright, let’s tackle this. The user wants a 600-word article. The title needs to be catchy and include a question to engage readers. The introduction should present a common problem, perhaps using a metaphor like “writer’s block.” Then, address each of the main pitfalls: over-reliance on AI, unclear prompts, and lack of critical thinking. Each section should include a problem, analysis, and practical tips, using bullet points for clarity.
I need to ensure the language is accessible, avoiding jargon unless necessary. Including personal experiences or hypothetical scenarios can make the content relatable. For example, a story about a healthcare worker struggling with a patient letter using AI adds authenticity. Each tip should be actionable, like using the “5W1H” method for prompts.
I must check for the signature elements: rhetorical questions, constructive tone after criticism, subtle humor, and a strong conclusion with a call to action. Also, adhere to the technical aspects like sentence variation, active voice, and correct Dutch grammar as per the latest guidelines.
Finally, review the article to ensure it meets the 600-word target, flows naturally, and aligns with all the specified style points. Make sure to include sensory details where appropriate and wrap up with a motivating conclusion that ties back to the opening problem, reinforcing the value of combining AI with human input.
Na deze overpeinzing volgde razendsnel een artikel van 602 woorden.
Sterk in structuur, zwak in taal
Het was verrassend compleet. DeepSeek had alle elementen uit het denkproces verwerkt en kwam met enkele sterke punten:
- Een heldere opbouw met praktische tips.
- Verrassend rake (en best grappige) metaforen.
- Bruikbare voorbeelden uit de praktijk.
Het eerste concept was dus prima qua inhoud, maar voor mij onacceptabel om te gebruiken. Naast de standaard AI-gebreken is het Nederlands taalgebruik namelijk heel zwak. Om dat goed te krijgen, zou ik een strenge eindredacteur nodig hebben om de vele onnatuurlijkheden eruit te halen. En is AI niet mijn eigen eindredacteur…
Zodra je nauwkeurig gaat lezen, zie je de taalproblemen van DeepSeek. Een voorbeeld:
“Schrijf maar even iets…” Zeg je dat tegen een stagiair? Nee. Toestoppen we AI vaak met vage verzoeken. Het resultaat: generieke teksten die aanvoelen als een Ikea-handleiding in het Chinees.
Waar het misgaat
1. Onnatuurlijke zinsconstructies en vertalingen
- “Toestoppen we AI vaak met vage verzoeken” (correct Nederlands: ‘We geven AI vaak vage verzoeken’);
- “Fix it” (sommige Engelse uitdrukkingen kun je prima gebruiken, deze niet);
- “Case uit de gemeentepraktijk” (Beter is ‘Voorbeeld uit een gemeente’).
2. Culturele missers
- Verwijzingen naar Amerikaanse concepten.
- Verkeerd gebruik van Nederlandse spreekwoorden.
- Formele taal waar dat niet past.
3. Technische struikelblokken
- Verkeerde lidwoorden.
- Engelse leestekens.
- Letterlijk vertaalde uitdrukkingen.
Waarom Claude beter Nederlands schrijft
Nieuwsgierig naar het verschil, vroeg ik Claude om uitleg. Het antwoord was verhelderend:
Claude is anders getraind
Claude is getraind op oorspronkelijk Nederlandse teksten. Niet alleen vertalingen, maar met échte Nederlandse content, van literatuur tot vakpublicaties.
Beter Nederlands taalgevoel
Claude begrijpt Nederlandse uitdrukkingen, kent onze schrijfcultuur en herkent formeel en informeel taalgebruik.
Wat zegt DeepSeek over zijn taalgevoel?
Ik vroeg ook aan DeepSeek zelf waarom het minder goed schrijft. Hij noemde onder andere:
Beperkte taalvaardigheid voor Nederlands
Hoewel DeepSeek indrukwekkend presteert in het Engels, valt de kwaliteit voor het Nederlands vaak tegen. Het Nederlands kent complexe grammaticaregels, zoals de werkwoordspelling (bijv. dt-fouten), inversie in zinsbouw en subtiele nuances tussen formele en informele taal.
Gebrek aan cultureel en contextueel begrip
DeepSeek is getraind op grote datasets, maar mist vaak het vermogen om typisch Nederlandse context te begrijpen. Denk aan:
- Historische of lokale referenties: Een zin over “Sinterklaas” of “Koningsdag” kan verkeerd geïnterpreteerd worden.
- Humor en sarcasme: Nederlandse humor is vaak subtiel en woordspelgericht (bijv. “Dat is toch koffiedik kijken!”). DeepSeek slaagt er zelden in dit creatief te vertalen.
- Formaliteitsniveaus: Het verschil tussen “u” en “jij” wordt niet altijd correct toegepast, wat tot onbedoelde onbeleefdheid leidt.
AI is geen artiest
Tot slot gaf DeepSeek een advies dat voor alle gebruikers van AI geldt:
DeepSeek is een handig hulpmiddel, maar geen vervanging voor menselijk vakmanschap. Gebruik het als startpunt, niet als eindproduct. Combineer AI-suggesties met:
- Zelfredzaamheid: Blijf grammaticaregels en stijlhandboeken raadplegen.
- Menselijke feedback: Laat teksten nalezen door moedertaalsprekers.
- Kritische blik: Controleer altijd feiten en context.
AI is een tool, geen artiest. De magie van taal blijft mensenwerk. 💡
Wanneer gebruik je welk model?
DeepSeek: prima voor
- Engelstalige content;
- Technische analyses;
- Code en programmeren;
- Snelle brainstorms.
Claude: beter voor
- Nederlandse teksten;
- Brieven en e-mails;
- Webteksten;
- Beleidsstukken.
Conclusie
DeepSeek is zonder twijfel een indrukwekkende nieuwkomer in AI-land. Het is gratis, snel en krachtig. Perfect voor Engelstalige content en technische toepassingen. Maar voor Nederlandse teksten is het nog niet rijp.
Werk je in de zorg of bij de overheid? Dan is natuurlijk en toegankelijk taalgebruik cruciaal. Mijn advies: gebruik DeepSeek als je Engelstalig teksten moet maken en voor andere toepassingen waarin AI prettig is: denk aan brainstormen, vragen stellen, suggesties vor alternatieve titels en argumenten.
Maar laat je Nederlandse teksten controleren en schrijven door ChatGPT of – nog beter – Claude. Dat kan – gegeven de snelheid van de ontwikkelingen in AI-land – over enkele maanden anders zijn, maar nu zou ik het nog niet gebruiken voor het maken van Nederlandse teksten.
Want één ding is zeker: bij professionele communicatie wil je geen teksten die klinken als een Chinese handleiding uit Google Translate.